در ابتدا باید بدانیم بیمه روستایی و عشایری چیست؟ وزارت رفاه و تأمین اجتماعی در سال ۱۳۸۳ قانون نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی را به تصویب رساند. این قانون اهدافی چون کم کردن فاصله طبقاتی، کاهش فقر و کمک به بهبود زیرساخت‌های اجتماعی، اقتصادی را دنبال می‌کند.
بودجه اجرایی کردن این موارد از صندوق‌های زیر تأمین می‌شود:
- صندوق بازنشستگی کشوری
- صندوق فولاد
- تامین اجتماعی
- صندوق بیمه تامین اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر
ذیل قانون نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی، آیین‌نامه‌ای تحت عنوان بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر به تصویب رسید. در این مقاله به اختصار از آن با نام بیمه روستایی یاد می‌کنیم.
شرایط ثبت نام در بیمه روستایی
در ادامه باید ببینیم شرایط خرید بیمه روستایی چیست؟ برای ثبت نام در بیمه روستایی شاخص‌هایی چون: بازه سنی، وضعیت محل سکونت متقاضی و شغل شخص لحاظ می‌شود. شرایط بیمه روستایی زنان و مردان تفاوت‌های کوچکی باهم دارد.
شرایط بیمه روستایی شامل موارد زیر است:
- داشتن تابعیت جمهوری اسلامی برای متقاضی ثبت‌نام
- رعایت بازه سنی ۱۸ تا ۴۵ سال برای زنان و ۱۸ تا ۵۰ سال برای مردان
- افراد شاغل در حوزه صنایع دستی و قالی‌بافی
- افراد دارای شغل فصلی و ساکن در شهرهای کمتر از ۲۰ هزار
- افراد ساکن در روستاها و مناطق عشایری کشور
- کشاورزان غیر ساکن در روستا
- راننده حمل مسافر یا باربر به روستاهای کم جمعیت
- پرسنل ادارات وابسته به کشاورزی، نظام مهندسی، منابع طبیعی و دامپزشکی
- اشتغال در یکی از ۱۳۰ شغل تعاون روستایی
اگر موارد بالا تایید شد، شخص می‌تواند برای بستن قرارداد، اقدام کند. مطابق قرارداد بیمه روستایی ۵ درصد از درآمد بیمه‌شده به عنوان حق بیمه پرداختی تعیین می‌شود. در بهار ۱۴۰۱، مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر بیان کرد که کارگران فصلی بیمه روستایی می‌شوند.
پوشش های بیمه روستایی
مزایای بیمه روستایی و عشایری شامل موارد زیر است:
- خدمات درمانی
- از کار افتادگی
- پیری
- فوت
لازم به ذکر است سن بازنشستگی در بیمه روستایی ۶۵ سال است.
خدمات درمانی
بعد از اجرای طرح بیمه سلامت همگانی بخش خدمات درمانی بیمه روستایی به بیمه سلامت روستایی و عشایر واگذار شد. روستاییان و عشایر عزیز با پرداخت ۱۰ درصد از حق‌بیمه سرانه درمان می‌توانند از مزایای بیمه روستایی و عشایری استفاده کنند. حق‌بیمه سرانه درمان هر سال توسط هیأت وزیران تعیین می‌شود. سایر موارد بیمه درمانی چون فرانشیز در خدمات سرپایی و بستری تابع مقررات بیمه سلامت ایرانیان است.
برای اطلاع از جزییات حق بیمه درمانی مقاله سرانه درمان را بخوانید.
مستمری از کار افتادگی
فرد بیمه‌شده اگر در اثر حوادث ناشی از کار یا بیماری، از کار افتاده شود، می‌تواند برای دریافت این مستمری اقدام کند. او باید به کمیسیون پزشکی مراجعه کند؛ پس از تایید توسط پزشک از این مستمری بهره‌مند می‌شود. برای دریافت این پوشش دو شرط زیر لحاظ می‌شود:
- بیمه‌شده حداقل یک سال سابقه پرداخت حق‌بیمه داشته باشد.
- بیمه‌شده در سال منتهی به آسیب‌دیدگی ۹۰ روز حق‌بیمه پرداخت کرده باشد.
شرایط بازنشستگی بیمه روستایی و عشایری
سن بازنشستگی بیمه روستایی زنان و مردان براساس موارد زیر است:
- فردی ۶۵ ساله با ۱۵ سال سابقه پرداخت حق‌بیمه
- فردی ۷۰ ساله با سابقه ۱۰ سال پرداخت حق‌بیمه
سن بازنشستگی بیمه روستایی مردان و زنان ۶۵ سالگی است. اگر یکی از شرایط بالا احراز شود، فرد می‌تواند برای دریافت مستمری بازنشستگی اقدام کند.
یکی از بیمه‌هایی که اغلب روستاییان تحت پوشش آن هستند اعم از زنان و مردان، بیمه قالی بافی است. برای کسب اطلاعات جامع در خصوص بیمه قالی بافی و پوشش‌های آن به این لینک مراجعه نمایید.
مستمری بازماندگان
تمام افرادی که در تکفل بیمه‌شده اصلی هستند در صورت فوت وی می‌توانند برای دریافت مستمری اقدام کنند. برای دریافت مستمری بازماندگان، محدودیتی از بابت سابقه حق‌بیمه پرداختی وجود ندارد.
محاسبه حق بیمه در بیمه روستایی
در بیمه روستایی ۱۵ درصد درآمد فرد به عنوان حق‌بیمه لحاظ می‌شود. از این ۱۵ درصد، ۱۰ درصد سهم دولت و ۵ درصد سهم بیمه‌شده تعیین شده‌است. در صورت بروز مواردی چون:
- خشکسالی
- حوادث غیر طبیعی در روستاها
- آفات خراب کننده محصولات کشاورزی و باغ‌داری
دولت افزون بر سهم خود، تعهد پرداخت ۵ درصد سهم بیمه‌شده را نیز دارد.
لازم به ذکر است سن بازنشستگی در بیمه روستایی ۶۵ سال است.
نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی بیمه روستایی
مبلغ مستمری یا مبلغ بازنشستگی بیمه روستایی با توجه به میانگین حق‌بیمه پرداختی ۵ سال آخر تعیین می‌شود.
تفاوت‌های بیمه روستایی با بیمه تامین اجتماعی
بیمه روستایی تفاوت‌های زیر را با بیمه تامین اجتماعی دارد:
- سهم کمک دولت در بیمه‌ی روستایی معادل ۶۶ درصد، تعیین شده است. در بیمه تامین اجتماعی تقریبا معادل ۳ درصد و در برخی طرح‌ها مانند بیمه خویش‌فرما صفر در نظر گرفته می‌شود.
- بر اساس میزان درآمد افراد هشت سطح بیمه روستایی تعریف شده است. افرادی که درآمد بیشتری دارند، حق‌بیمه بیشتری می‌پردازند و در نهایت نیز مستمری بیشتری دریافت می‌کنند.
- با اینکه در بیمه‌ی روستایی پوشش خدمات درمانی لحاظ شده است؛ اما در اصل برای دریافت این خدمات هزینه‌ی مازاد دریافت می‌شود. به همین دلیل در برخی منابع عملا پوشش درمانی را جزء تعهدات این بیمه‌نامه لحاظ نمی‌کنند.
- در کل بیمه روستایی سه پوشش به بیمه‌شدگان خود ارائه می‌دهد؛ در حالی که بیمه تامین اجتماعی ۱۸ پوشش دارد.
- بیمه روستایی بیمه بیکاری ندارد.
جدول حق بیمه روستایی در سال ۱۴۰۲
نرخ حق بیمه روستایی یا جدول پرداختی حق بیمه روستایی بر اساس ریال، در سال ۱۴۰۲مطابق جدول زیر است:
| جدول سطح درآمدی مبنای پرداخت حق‌بیمه روستایی در سال ۱۴۰۲ | |||
| سطح | درآمدی بیمه شده در ماه | ۵ درصد سهم بیمه‌شده پرداختی بابت ۱ سال | |
| ۱ | ۱۲.۵۰۰.۰۰۰ | ۷.۵۰۰.۰۰۰ | پایین ترین حقوق |
| ۲ | ۱۵.۰۰۰.۰۰۰ | ۹.۰۰۰.۰۰۰ | |
| ۳ | ۱۸.۵۰۰.۰۰۰ | ۱۱.۱۰۰.۰۰۰ | |
| ۴ | ۲۳.۰۰۰.۰۰۰ | ۱۳.۸۰۰.۰۰۰ | |
| ۵ | ۲۸.۵۰۰.۰۰۰ | ۱۷.۱۰۰.۰۰۰ | |
| ۶ | ۳۵.۰۰۰.۰۰۰ | ۲۱.۰۰۰.۰۰۰ | |
| ۷ | ۴۲.۰۰۰.۰۰۰ | ۲۵.۵۰۰.۰۰۰ | |
| ۸ | ۵۱.۰۰۰.۰۰۰ | ۳۰.۶۰۰.۰۰۰ | |
| ۹ | ۶۰.۵۰۰.۰۰۰ | ۳۶.۳۰۰.۰۰۰ | |
| ۱۰ | ۷۱.۰۰۰.۰۰۰ درآمد ماهیانه | ۴۲.۶۰۰.۰۰۰ پرداختی شما | بالا ترین حقوق |
- بیمه‌پردازان با حداکثر ۴۰ سال سن که در سال ۱۴۰۱ در سطح (۸) درآمدی اقدام به بیمه‌پردازی نموده‌اند، مجاز به انتخاب سطح (۹) در سال ۱۴۰۲ خواهند بود. بهتر است بدانید که پرداخت حق بیمه در سطح درآمدی مذکور باید قبل از پایان ۴۰ سالگی انجام شود.
- متقاضیان عضویت در صندوق با حداکثر ۴۰ سال سن در سال ۱۴۰۲ مجاز هستند سطح (۹) و (۱۰) درآمدی را انتخاب نمایند. همچنین پرداخت حق بیمه در سطوح در آمدی باید قبل از ۴۰ سالگی انجام شود.
حق بیمه عشایری در سال ۱۴۰۱
یکی از موضوعات مهم در حوزه عشایر مساله تأمین معیشت و اقتصاد خانوارهای عشایری است. سه هزار میلیارد تومان برای بیمه رایگان عشایر در سال ۱۴۰۱ اختصاص داده شده است. بنابراین زنان عشایر می‌توانند براساس ضوابط قانونی بیمه عشایر به‌صورت رایگان استفاده کنند. رییس سازمان امور عشایری ایران این خبر را در اسفند ماه ۱۴۰۰ بیان کرد. در پاسخ به سؤال احتمالی بیمه عشایر چیست؟ باید بدانید که بیمه عشایری هم مانند بیمه روستایی موجب ارائه خدمات بیمه‌ای توسط دولت، کاهش فاصله طبقاتی، گسترش عدالت اجتماعی، کاهش محرومیت و کم شدن فقر، افزایش، بهبود و توسعه زیرساخت‌های اقتصادی و اجتماعی در بخش کشاورزی، روستایی و عشایر می‌شود.
بیمه زنان خانه دار روستایی
در ابتدای سال ۱۴۰۲ طرحی در مجلس شورای اسلامی تصویب شد که بر اساس آن دولت موظف به پرداخت حق بیمه زنان روستایی خانه دار خواهد شد. این قانون مشمول مادران خانه داری می‌شود که حداقل سه فرزند در قید حیات دارند و در روستا زندگی می‌کنند. حق بیمه این افراد بر اساس قانون کار محاسبه می‌شود و ۱۰۰% آن توسط دولت پرداخت خواهد شد. البته تنها افرادی می‌توانند از این طرح استفاده کنند که سن آنها بیشتر از ۱۸ سال و کمتر از ۵۰ سال باشد. این قانون به زودی وارد مرحله اجرا خواهد شد.
تغییر بیمه روستایی به بیمه تامین اجتماعی و بالعکس
این امکان برای روستاییان و عشایر عزیز فراهم است. مثلا فردی که بیمه تامین اجتماعی دارد، می‌تواند، سوابق بیمه خود را به بیمه روستایی انتقال دهد. در این صورت بالاترین میزان دستمزد وی مبنای محاسبه حق‌بیمه قرار می‌گیرد. به بیان دیگر دستمزد دریافتی در زمان پرداخت بیمه تامین اجتماعی را با دستمزد فعلی‌اش مقایسه می‌کنند. در نهایت مبنای پرداخت حق‌بیمه روستایی را بیشترین دستمزد فرد در نظر می‌گیرند.
ثبت‌نام بیمه روستایی و عشایر
در حال حاضر تعاونی‌های روستا، عشایر و دهیاری‌ها مسئولیت ثبت‌نام این بیمه روستاییان و عشایر را به عهده دارند. مدارک مورد نیاز برای ثبت‌نام به شرح زیر است:
- اصل و کپی شناسنامه یا کارت ملی متقاضی و افراد تحت تکفل او
- یک قطعه عکس ۳ در ۴ متقاضی ثبت‌نام
- تأییدیه محل سکونت
- تأییدیه مشاغل برای رانندگان و بابری‌ها
تاییدیه محل سکونت
متقاضی ثبت‌نام لازم است، برای گرفتن تاییده محل سکونت خود به یکی از روش‌های زیر اقدام کند:
- ارائه معرفی‌نامه دریافتی از دهیاری و شورای روستا
- ارائه معرفی‌نامه دریافت شده از شرکت تعاونی روستا و عشایر
- تحویل معرفی‌نامه دریافت شده از صنف رانندگان حمل و نقل و مسافربری
- ارائه معرفی‌نامه دریافت شده از جهاد سازندگی
- ارائه معرفی‌نامه دریافت شده از شورای صنفی
- تحویل دفترچه دام و پروانه چرای دام
سامانه بیمه روستایی و عشایریی Roostaa.ir
صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان برای ارائه خدمات آنلاین سامانه Roostaa.ir را در نظر گرفته است. شما می‌توانید علاوه بر دسترسی به اطلاعات و اخبار به‌روز حوزه کشاورزی و روستایی از خدمات آنلاین صندوق بیمه روستاییان و عشایر استفاده کنید.
خدمات آنلاین سامانه Roostaa.ir به بیمه‌شدگان روستایی
خدماتی که به بیمه‌شدگان در این سامانه ارائه می‌شود، شامل موارد زیر است:
- مشاهده فیش حقوقی مستمری بگیران
- مشاهده سوابق بیمه روستایی و عشایری در صندوق بیمه روستایی با شماره شناسنامه
- دریافت شناسه پرداخت حق‌بیمه روستاییان و عشایر و پرداخت آنلاین
- ثبت نام در بورسیه تحصیلی صندوق بیمه روستایی و عشایری
لازم به ذکر است پرداخت بیمه روستایی با کدملی و شماره بیمه فرد بیمه شده انجام می‌شود.
مزایای بیمه روستایی و عشایری
مزایای عضویت در صندوق بیمه اجتماعی روستایی و عشایری به شرح زیر است:
- برخورداری از خدمات درمانی
- مزایای پیری
- مستمری از کارافتادگی کلی در اثر حادثه ناشی از کار
- مستمری از کارافتادگی کلی
- برخورداری بازماندگان تحت تکفل بیمه شده متوفی از مستمری
- نقل و انتقال سوابق
معایب بیمه روستایی و عشایری
لازم است بدانید که بیمه روستایی و عشایری خدمات تسهیلات زیر را به بیمه‌گزاران ارائه نمی‌کند:
- هزینه ازدواج
- حمایت‌های درمانی
- هزینه کفن و دفن
- مقرری بیکاری
مزایای بیمه روستایی و عشایری
اهمیت داشتن بیمه در دنیای امروز بر کسی پوشیده نیست. بیمه روستایی، خدمتی از صندوق بیمه اجتماعی وزارت رفاه و تامین اجتماعی برای روستاییان و عشایر عزیز است. در این مقاله از مزایا، پوشش‌ها و شرایط دریافت آن گفتیم. اگر در این باره ابهام یا پرسشی دارید برای ما کامنت بگذارید. کارشناس‌های بیمه دات کام در اسرع وقت پاسخگوی شما هستند.
